Φίλιππος Πετσάλνικος: Δε λέω «αντίο» αλλά... «στο επανειδείν» (πολύκροτη συνέντευξη-εξομολόγηση)

Στην πολιτική πρέπει πρωτίστως να υπάρχει ηθική και μόνο ευγενής άμιλλα.

Απεχθάνομαι ίντριγκες, παρασκηνιακές υπονομεύσεις...!




Της Δώρας Ζήση-Κωτσοπούλου...




Όταν κάνετε μια αναδρομή στην πορεία σας τι σκέπτεστε για την πολιτική και τους πολίτες;

Εγώ θεωρώ ότι όλα αυτά τα χρόνια στους μόνους που «χρωστάω» είναι σαφώς οι πολίτες. Δεν «χρωστάω» σε κανέναν εξωθεσμικό παράγοντα, σε κανέναν οικονομικό παράγοντα, σε κανένα ιδιοκτήτη μαζικών μέσων ενημέρωσης, σε κανέναν άλλον. Μόνο στους πολίτες για την αγάπη τους την εμπιστοσύνη τους, την στήριξή τους.

Και προσπαθούσα μέσα από τη δράση μου, μέσα από τις απόψεις μου, τις ιδέες μου, τα όνειρά μου, τη φαντασία μου και τις όποιες ικανότητες, να δημιουργήσω γι αυτούς τους πολίτες σε τούτον τον τόπο. Να χτίζουμε, να δημιουργούμε, να αλλάζουμε την Καστοριά. Την Καστοριά της στέρησης της απομόνωσης και της ανισομέρειας που την χαρακτήριζε μέχρι το ΄81.

Σε αυτούς λοιπόν τους πολίτες που με στήριξαν και με στηρίζουν, που εκτίμησαν και εκτιμούν όλη αυτήν την πορεία μου και την δράση μου, μόνο σ αυτούς χρωστάω και βέβαια από την άλλη μεριά ήταν μεγάλη τιμή για μένα, ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου να μου αναθέτει σε νεαρή ηλικία κυβερνητικές ευθύνες αρχικά στο Υπουργείο Παιδείας και κατόπιν και ο Κώστας ο Σημίτης επίσης να μου αναθέτει κυβερνητικές ευθύνες.

Συνολικά υπηρέτησα την πατρίδα, την Ελλάδα εννοώ, αλλά ειδικότερα την ιδιαίτερη πατρίδα μας, εδώ το νομό Καστοριάς από πέντε διαφορετικά Υπουργεία. Οι συνάδελφοί μου βουλευτές με τίμησαν ήδη από το 2004, με το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων που είχε πάρει ποτέ αντιπρόεδρος της Βουλής και με εξέλεξαν το ΄04 αντιπρόεδρο της Βουλής μέχρι και ΄09. Και τον Οκτώβριο του ΄09, με την πρόταση που είχε κάνει ο τότε πρωθυπουργός ο κ. Παπανδρέου προς τη Βουλή, με εξέλεξαν επίσης με μια πολύ μεγάλη πλειοψηφία, μοναδική ίσως στα χρονικά, που ήταν πολύ πέραν του αριθμού των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, Πρόεδρο της Βουλής.

Με τίμησαν δηλαδή με το τρίτο θεσμικό αξίωμα – θεσμικό ρόλο στην Ελλάδα ως Πρόεδρο της Βουλής. Και ήταν η πρώτη φορά που Πρόεδρος της Βουλής εκλεγόταν από τη Βόρεια Ελλάδα, από τότε που δημιουργήθηκε το νέο Ελληνικό κράτος, από το 1828. Ήταν η πρώτη φορά που η Βουλή των Ελλήνων έδειχνε αυτήν την εμπιστοσύνη και εξέλεγε Πρόεδρο της Βουλής από τη Βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα από το νομό Καστοριάς. Είχα πει πάρα πολλές φορές, και όταν μου ανέθεταν υπουργικές ευθύνες και όταν μου ανέθεσαν τον θεσμικό ρόλο του Πρόεδρου της Βουλής, ότι για όλα αυτά θα ήθελα να είναι περήφανοι οι συμπατριώτες μου, ανεξάρτητα του αν με ψήφιζαν, ανεξάρτητα του αν με στήριζαν. Να είναι περήφανοι όλοι, γιατί αυτό δεν ήταν μόνο μια αναγνώριση, προς το στο πρόσωπό μου, αλλά ταυτόχρονα αντανακλούσαν όλα αυτά και στην ιδιαίτερη πατρίδα μου στο νομό Καστοριάς.

Και κάτι ακόμα: στην πολιτική θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει πάνω από όλα η ηθική. Θα μου πείτε ότι αυτό είναι αυτονόητο. Τα αυτονόητα καμιά φορά είναι τα πιο σημαντικά.


Σας επηρέασε η πολιτική, σας άλλαξε ως άνθρωπο;

Στην διαδρομή μου τήρησα κανόνες, τα πιστεύω μου. Ξέρετε, η εξουσία λένε είναι πολύ «γαλίφα», είναι μεγάλη Κίρκη, μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους και να τους αλλάξει το χαρακτήρα. Εγώ δεν της επέτρεψα, να μου αλλάξει το χαρακτήρα, να με αλλάξει από αυτό που ήμουνα, ούτε και τις συνήθειές μου.
Είχα τον ίδιο τρόπο ζωής, που είχα και πριν, λιτό τρόπο ζωής εδώ στην ιδιαίτερη πατρίδα μου.

Κατοικούσα εδώ στο χωριό μου που κατοικώ, τα παιδιά έπαιζαν και πήγαιναν στο σχολειό με τα παιδιά των εδώ συμπολιτών μας, φοίτησαν στα δημόσια σχολεία της περιοχής μας, του Μαυροχωρίου, της Καστοριάς.
Δεν άφησα την εξουσία να με επηρεάσει και θεωρώ ότι αυτό είναι από τα πιο σημαντικά που πρέπει να κάνουμε όταν ασχολούμαστε με τα κοινά, ιδιαίτερα όταν ο κόσμος μας επιβραβεύει, μας χειροκροτεί, μας δείχνει την εμπιστοσύνη, μας δίνει δύναμη, γιατί με την ψήφο του ο κόσμος μας δίνει τη δύναμη.

Και κάτι ακόμη: Πρέπει να υπάρχειηθική στην πολιτική, το έχω πει πάρα πολλές φορές. Για μένα θα ήταν αδιανόητο στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος όποιος ασχολείται με τα κοινά «να βάλει χέρι». Ήταν και είναι αδιανόητο. Υπηρέτησα τον τόπο 27 χρόνια ως βουλευτής, ως Υπουργός και ως Πρόεδρος της Βουλής και όπως γνωρίζετε και εσείς και γνωρίζουν όλοι, γιατί είμαστε μικρός τόπος, δεν έκανα περιουσία. Γιατί δεν μπορείς να κάνεις περιουσία έχοντας τη βουλευτική αποζημίωση.

Η βουλευτική αποζημίωση δε σου δίνει τη δυνατότητα να κάνεις περιουσία. Και αν δείτε πολιτικό να έχει περιουσία μεγάλη, που δεν την κληρονόμησε από τους γονείς του, τότε πραγματικά θα πρέπει να αναρωτιέστε πώς απέκτησε αυτός την περιουσία του. Ακόμη έχω ενοικιαζόμενο γραφείο, όπως ξέρετε. Δεν απέκτησα ιδιόκτητο γραφείο, γιατί για να αποκτήσεις ιδιόκτητο γραφείο θα πρέπει με τα σημερινά δεδομένα να έχεις 60-70000 € στην άκρη για να μπορέσεις να αγοράσεις ένα γραφείο.

Η «περιουσία» μου είναι οι υποδομές της ανάπτυξης και της ποιότητας ζωής για τους κατοίκους σε όλο το νομό, αυτή η κοινή περιουσία για όλους τους πολίτες. Για εμένα μοναδικός στόχος ήταν και είναι η ανάπτυξη της περιοχής.


Ποια είναι κατά την άποψή σας, τα πιο σημαντικά έργα που έγιναν για την ανάπτυξη του τόπου μας όλο το προηγούμενο το διάστημα;

Η Εγνατία, το ΤΕΙ, το ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, σε μια μικρή πολύ μικρή πληθυσμιακά γωνιά της Ελλάδας μακριά από το κέντρο. Έχουμε ένα από τα καλλίτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Το Διεθνές Αεροδρόμιο, η Βιομηχανική Περιοχή, η ΛΑΡΚΟ, το Εκθετήριο Γούνας, η οργάνωση των προϋποθέσεων των υποδομών κλπ για την εκτροφή γουνοφόρων ζώων. Ξέρετε τώρα η Καστοριά ετησίως παράγει πάνω από ένα εκατομμύριο γουνοφόρα δέρματα, και άλλες δέκα αιτήσεις εκκρεμούν για νέες δέκα επενδύσεις. Πάνω από 450 θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί. Τα φράγματα, στο Βράχο, στο Γέρμα, στη Βασιλειάδα. Οι εγκαταστάσεις της ΑΓΡΟΚΑ για τα φασόλια, οι εγκαταστάσεις τις Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, οι σύγχρονες σχολικές μονάδες.

Εμείς έχουμε το καλύτερο δίκτυο υποδομών σχολικών μονάδων εδώ. Η δημιουργία (ήμουν στο Υπ. Παιδείας τότε ως Υπουργός Αναπληρωτής με τον Γιώργο Παπανδρέου Υπουργό, όταν πήραμε την απόφαση) του πρώτου πρότυπου Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Το κέντρο αποκατάστασης των ΑΜΕΑ στο Άργος, το Κέντρο Υγείας στο Άργος, το άλλο Κέντρο Υγείας πριν από μερικά χρόνια στην Μεσοποταμία. Οι νέες κλινικές στο Νοσοκομείο, το πολυιατρείο του ΙΑΚ, τα συγκροτήματα των Εργατικών Κατοικιών που δεν υπήρχαν, ενώ ήταν εργατούπολη η Καστοριά. Το άριστο δίκτυο αθλητικών εγκαταστάσεων στο νομό Καστοριάς.

Είναι ο νομός που έχει τα περισσότερα κλειστά γυμναστήρια και γήπεδα με χλοοτάπητα σχεδόν σε κάθε χωριό, καθώς και δύο στάδια με στίβο. Τα πολιτιστικά κέντρα σε πολλά χωριά και το υπέροχο πολιτιστικό κέντρο στο Άργος, το μουσείο κλασικών αρχαιοτήτων στο Άργος Ορεστικό, οι υποδομές για την ανάπτυξη του τουρισμού με χρηματοδότηση από τις κυβερνήσεις. ¨Έτρεχα, αγωνιζόμουνα, συνεργαζόμουνα με τους τοπικούς φορείς για να εξασφαλιστούν όλα αυτά και εγώ, όπως η Σπηλιά του Δράκου, ο Λιμναίος Οικισμός στο Δισπηλιό, το μουσείο στο Απολιθωμένο Δάσος στο Νόστιμο, τα αναστηλωμένα Βυζαντινά μνημεία, τα τουριστικά πλοιάρια στη λίμνη της Καστοριάς.

Όπως είχα πει και προεκλογικά, και αυτά τα προηγούμενα δυο «πέτρινα» χρόνια, πέτρινα χρόνια από την άποψη του ότι δεν υπήρχαν κονδύλια, λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας μας, που μόλις είχε γλιτώσει την πτώχευση, δεν είχαμε σηκώσει τα χέρια ψηλά, αλλά συνεχίσαμε την προσπάθεια γι αυτήν την αγαπημένη μας πατρίδα. Εξασφαλίσαμε την χρηματοδότηση και ξεκίνησε το τεράστιο αναπτυξιακό έργο το φράγμα του Νεστορίου.
Εξασφαλίσαμε τη χρηματοδότηση και ξεκινά η Εγνατία από την Κορομηλιά μέχρι την Ιεροπηγή, Κρυσταλοπηγή. Επίσης το Γενάρη του ΄10 κατάφερα να πείσω την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και ιδρύθηκε το Πανεπιστημιακό τμήμα Αρχιτεκτονικής που μπορεί στο μέλλον να λειτουργήσει. Εξασφαλίσαμε την καθημερινή αεροπορική σύνδεση Καστοριάς – Αθήνας. Ολοκληρώσαμε και είναι έτοιμο να λειτουργήσει και να συνεισφέρει τα μέγιστα στην ευρύτερη ανάπτυξη, στην τουριστική, όχι μόνο του Γράμμου αλλά όλου του νομού, το Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης. Εξασφαλίσαμε τα ειδικά τοπικά προγράμματα του ΟΑΕΔ, για μια ανακούφιση σε ότι αφορά το θέμα της ανεργίας.


Γιατί αποφασίσατε να μην είσθε υποψήφιος στις εκλογές της 17ης Ιούνη, και ποια είναι η σχέση σας με τον κ. Βενιζέλο;

Με το Βαγγέλη το Βενιζέλο έχω μια εξαιρετική συνεργασία. Εξαιρετική συνεργασία όχι μόνο τώρα που εξελέγη Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στις 8 του Μάρτη αλλά και νωρίτερα στην περίοδο που ήταν Υπουργός Εθνικής Άμυνας και εγώ Πρόεδρος της Βουλής και όταν έγινε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης τον Ιούνιο του 2011 και Υπουργός Οικονομικών. Και όταν ήρθε η ώρα της διαδοχής του Γιώργου του Παπανδρέου. Της ομαλής, όπως έπρεπε να είναι, διαδοχής γιατί υπήρχε κίνδυνος όπως ξέρετε, σε μια πάρα πολύ κρίσιμη περίοδο για το ΠΑΣΟΚ τότε τον Γενάρη, τον Φλεβάρη αυτού του έτους, να υπάρξουν μεγάλες εντάσεις, να υπάρξουν πληγές, να υπάρξουν διασπάσεις. Για να υπάρξει ομαλή διαδικασία και για να μην πληγωθεί το ΠΑΣΟΚ και για να μπορέσει όλο το ΠΑΣΟΚ να είναι ενωμένο στις εκλογές της 6ης του Μάη.

Όταν έρχονταν οι εκλογές της 6ης Μαΐου είχαμε ανταλλάξει απόψεις με το Βαγγέλη το Βενιζέλο σε σχέση με την τακτική, τη στρατηγική. Δόθηκε ο αγώνας, το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε ως γνωστόν, πάρα πολύ βαρύ τίμημα. Πανελλαδικά 13%. Και εδώ στο νομό Καστοριάς δώσαμε έναν αγώνα δύσκολο κι εγώ και οι συνυποψήφιοι μου, πάρα πολύ δύσκολο. Αυτή τη φορά δεν ήταν απλά ένας συνηθισμένα δύσκολος αγώνας. Ήταν κάτω από ειδικές συνθήκες, πολύ αρνητικές.

Και «κρατήσαμε» θα έλεγα και εδώ για πρώτη φορά το μέσο πανελλαδικό ποσοστό. Πάντα, λόγω της συντηρητικότητας της περιοχής ο νομός Καστοριάς υπολείπονταν του πανελλαδικού μέσου όρου, όπως και η Λακωνία και ορισμένες άλλες περιοχές. Αυτή τη φορά «κρατήσαμε» θα έλεγα στο 13% και εμείς, βέβαια πολύ χαμηλό ποσοστό. Ήταν και για μας μια έκπληξη ιδιαίτερα δυσάρεστη γιατί υπολόγιζα ότι θα έχουμε απώλειες, θα πληρώναμε τίμημα, αλλά δεν μπορούσα να εκτιμήσω κι εγώ ότι και πανελλαδικά και εδώ θα πληρώναμε τόσο ακριβά ως ΠΑΣΟΚ το τίμημα. Το πληρώσαμε. Το πληρώσαμε για τις αποφάσεις που πήραμε, για το διακύβευμα να κρατήσουμε τη χώρα όρθια να μη χρεοκοπήσει, γιατί θα είχε χρεοκοπήσει. Θα είχε χρεοκοπήσει η χώρα και τότε θα ερχόταν, το έχω πει πολλές φορές, η ολική καταστροφή.

Μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου, ξεκινούσε στην ουσία ο νέος αγώνας για την 17η Ιουνίου αφού προκηρύχθηκαν οι εκλογές. Και όταν παρέδιδα τη Βουλή, στις 17 Μαΐου όπου έγινε η διαδικασία για τη νέα Βουλή της μιάμισης μέρας, η ορκωμοσία δηλαδή των βουλευτών και αμέσως τυπική εκλογή του Προεδρείου και διάλυση της Βουλής, είχαμε πάλι μιας ώρας συνάντηση με τον Βαγγέλη το Βενιζέλο. Κάναμε μια ανασκόπηση για τις εκλογές της 6ης Μαΐου πανελλαδικά. Του είπα τις απόψεις μου, κατέθεσα μερικές προτάσεις για το πώς θα μπορούσε καλύτερα να οργανωθεί ο νέος προεκλογικός αγώνας, που θα έπρεπε να δοθεί βάρος κατά την ταπεινή μου άποψη, ποιά θα έπρεπε να είναι τα επιχειρήματα του ΠΑΣΟΚ. Σε πάρα πολλά συνέπιπταν οι απόψεις μας.

Και μου είπε επί λέξει: «Πες μου τι θέλεις, τι χρειάζεσαι, πως μπορούμε να βοηθήσουμε καλύτερα τον αγώνα που θα δώσετε στην Καστοριά για να ανακτηθεί η έδρα».
Όταν ήλθα την περασμένη εβδομάδα, μετά την παράδοση της Προεδρίας της Βουλής, στην Καστοριά πληροφορήθηκα διάφορα γεγονότα και κινήσεις και επιστολές που έστελναν ορισμένοι προς την Ιπποκράτους.

Γι αυτό πήρα την απόφαση μου και έστειλα την επιστολή στον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ.
Σ αυτήν την σύντομη επιστολή, συμπύκνωσα αυτά που σας είπα νωρίτερα. Το τι πιστεύω, πως πρέπει να είναι η πολιτική, πως πρέπει να είναι η συμμετοχή στην πολιτική, τι θα πρέπει να χαρακτηρίζει όσους θέλουν να ασχοληθούν και ασχολούνται με τα κοινά και βέβαια περιέγραψα αυτά τα γεγονότα, που μου είχαν πει οι συνεργάτες του κ. Βενιζέλου, που γίνονται αποδέκτες των κινήσεων αυτών τις προηγούμενες ημέρες. Ο αγώνας που θα έδινα εγώ, οι συνυποψήφιοι στο ψηφοδέλτιο και όλοι όσοι θ' αγωνίζονταν μαζί μας για την ανάκτηση της έδρας θα ήταν ναρκοθετημένος.
Δυστυχώς αυτή ήταν η πραγματικότητα.


Ήταν εύκολο να πάρετε αυτή την απόφαση; Και τι σημαίνει αυτό για εσάς;

Δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα να πάρεις μια τέτοια απόφαση. Είμαστε όλοι άνθρωποι και υπάρχουν συσσωρευμένα συναισθήματα λόγω αυτής της κοινής διαδρομής και του κοινού αγώνα με τους συντρόφους του ΠΑΣΟΚ με τους πολίτες, τους ψηφοφόρους. Με τους πολίτες που μου έδειχναν την εμπιστοσύνη τους και δεν ήταν μόνο σύντροφοι, δεν ήταν μόνο ΠΑΣΟΚ, άλλα είναι πατριώτες και γι αυτό μας στήριζαν.

Αυτή η κοινή διαδρομή, κοινές εμπειρίες, κοινά προβλήματα, δύσκολες πολλές φορές καταστάσεις και στο παρελθόν, κοινές κατακτήσεις, ορισμένες φορές επίσης απογοητεύσεις, όλα αυτά τα είχα μοιραστεί και τα μοιράζομαι με τους πολίτες και είναι ανθρώπινο κάποιες στιγμές να αισθάνεσαι και συναισθηματικά φορτισμένος.

Έχω πει, και το πιστεύω ακράδαντα, ότι η συμμετοχή στα κοινά, η συμμετοχή στην πολιτική δεν πρέπει να είναι τίποτε άλλο παρά μόνο η συμμετοχή σε μια συναρπαστική περιπέτεια δημιουργίας. Δημιουργίας και προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο. Η πολιτική πρέπει να αναδύει «άρωμα δημιουργίας» και όχι δυσοσμία παρασκηνίων. Έχω πει ότι ονειρευόμουν και ονειρεύομαι γιατί αν δεν ονειρεύεσαι τότε δεν μπορείς να είσαι και ρεαλιστής, αν δεν ονειρευτείς, αν δεν είσαι οραματιστής τότε είσαι απλώς διαχειριστής. Αν δεν κατεβάζεις ιδέες, αν δεν εφευρίσκεις λύσεις και καινούργιες προτάσεις που μπορεί να εφαρμοστούν τότε είσαι ένας απλός άχρωμος διαχειριστής.

Εγώ λοιπόν, εξακολουθώ να ονειρεύομαι ότι την κοινωνία μπορούμε να την κάνουμε καλύτερη και πρέπει να την κάνουμε καλύτερη. Ότι τον τόπο μας μπορούμε να τον κάνουμε ακόμη καλύτερο πρέπει να τον κάνουμε καλύτερο. Όχι μόνο για τις γενιές των μεγαλύτερων που πολλά υπέφεραν και που έχουν δικαίωμα να βλέπουν να βελτιώνεται η ζωή τους όχι μόνο για τη σημερινή γενιά αλλά και για τη νέα γενιά, κυρίως για τη νέα γενιά, για τα παιδιά μας δηλαδή, για τα παιδιά όλων των πολιτών. Εγώ ονειρεύομαι και θα είμαι δραστήριος για να κάνουμε την Ελλάδα καλύτερη και για να κάνουμε τον τόπο μας την Καστοριά ακόμη καλύτερο. Και αυτό που λέω δεν έχει να κάνει μόνο με υποψηφιότητες.
Γι αυτό δεν είπα «αντίο» αλλά «στο επανειδείν»



από την εφημερίδα "ΝΕΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑ"