Τρίτη 13 Μαρτίου 2012

ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΦΕΙΑΔΟΥ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ: Πλατεία Ντουλτσό: Μαρτύριο καστοριανού προύχοντα


Πρόσφατα μίλησα στο τηλέφωνο με έναν πολύ εύστοχο αρθρογράφο αυτής της εφημερίδας σχετικά με ιστορικά θέματα κοινού ενδιαφέροντος, που αφορούν πρόσωπα περασμένων εποχών της Καστοριάς. Λίγο πριν κλείσουμε την συνομιλία μου ανέφερε κάποια ακούσματα, που έχει από ανθρώπους της πόλης, σχετικά με την προέλευση της ονομασίας της γνωστής μας πλατείας του Ντολτσού.

Μαρτυρίες όμως, όπως μου έλεγε, διασώθηκαν μόνο προφορικές από στόμα σε στόμα δηλαδή και από γενεά σε γενεά. Δώσανε το όνομα στην πλατεία στη μνήμη κάποιου Καστοριανού άρχοντα, που ονομάζονταν Νουλτσός ή Ντουλτσός και ήταν ο πρώτος ήρωας επαναστάτης κατά της Τουρκικής καταπίεσης της σκλαβωμένης πατρίδας, κατά τα μέσα του 17ου αιώνα. Μετά από πολλά βασανιστήρια υπέστη μαρτυρικό θάνατο με απαγχονισμό στο μέρος , που είναι η πλατεία, και οι Τούρκοι για πολλές μέρες απαγόρευαν την ταφή του. Οι γυναίκες όμως της Καστοριάς φρόντιζαν κρυφά το νεκρό με αρώματα και άλλα μέσα για την προστασία του σώματος από την αναπόφευκτη φθορά και τις συνέπειές της.

Με εντυπωσίασε αυτή η τόσο ενδιαφέρουσα πληροφορία , που αγνοούσα και καθώς τη σκεπτόμουν μετά το κλείσιμο του τηλεφώνου, πήρα στα χέρια μου το βιβλίο «Καστοριά: τα Αρχοντικά» του καθηγητού του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ν. Μουτσόπουλου. Στο εισαγωγικό σημείωμα στη δεύτερη σελίδα διαβάζω:

«...Τὴν ᾌνοιξη του 1696 οἱ Τοῦρκοι κρέμασαν κοντά στήν μεγάλη πύλη τῆς Καστοριᾶς τον Νουλτσό, έναν από τούς προύχοντες τοῡ τόπου. «καί ἕγινε μεγάλη καλωσύνη εἰς τούς Χριστιανούς, ὃτι τόν εἷδαν εἰς τό σκοινί καί ἐδόξασαν τόν Θεόν τήν Δευτέραν ἡμέραν πού ἐτελειώθησαν εἰς μεγάλην δόξαν καί τοιουτοτρόπως νά δώσει ὁ Θεός εἰς πολλούς τέτοιους Χριστιανούς ὡσάν τόν Νουλτσόν νά λάβουν δόξαν».

Μετά το γεγονός αυτό παγωνιά πλάκωσε τις καρδιές των ραγιάδων της Καστοριάς και άλλοι έμειναν στα βουνά και άλλοι έφυγαν στην Ευρώπη φτιάχνοντας νέες εστίες στο Ζέμουν, στη Βούδα, την Πέστη, την Πράγα,τη Βιέννη και τη Λειψία.

Ο συγγραφέας του βιβλίου καθηγητής Ν. Μουτσόπουλος στην υποσημείωση 1 της ίδιας σελίδας μας πληροφορεί ότι λεπτομέρειες για το θέμα Νουλτσού υπάρχουν στα αρχεία της Μητροπόλεως Καστοριάς στον κώδικα αριθ. 2753 σελίδα 80, παραπέμπει δε και σε βιβλίο του Π. Τσαμίση σελ. 29.

Συμπέρασμα: η προφορική παράδοση μάλλον επιβεβαιώνεται και γραπτώς. Αξίζει να ερευνηθεί.

ΟΔΟΣ

odos-kastoria.blogspot.com

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υπενθυμίζουμε ότι δεν δημοσιεύουμε ακραία σχόλια υβριστικού ή προσβλητικού περιεχομένου. Παρακαλούμε τους αναγνώστες μας να γράφουν τα σχόλια τους σε Ελληνικά και οχι σε greeklish.