Η λίμνη και οι …λιμνάζουσες αντιλήψεις!

Του Στέφανου Λιούζα

Πραγματοποιήθηκε στις 21-23 Ιουνίου στα πλαίσια της Ελληνογερμανικής Συνέλευσης και Συνεργασίας, συνέδριο με θέμα την «αειφόρο ανάπτυξη» και πιο ειδικά για την περιοχή μας η συζήτηση αφορούσε την...«…αποκατάσταση της υγείας της λίμνης Ορεστιάδας, την βιολογική καλλιέργεια στην λεκάνη απορροής της, τον οικονομισμοί…».

Δεν θα σταθώ στην οργάνωση του (αφορά τον Δήμο Καστοριάς) , τους φορείς που κλήθηκαν και παρέστησαν ή δεν παρέστησαν, σε αυτούς που ίσως δεν κλήθηκαν, τα τοπικά ΜΜΕ που δεν έδωσαν κάποια σημασία. Προσωπικά με ενδιέφερε γιατί το θέμα είναι μείζον και έτσι ή αλλιώς θα συμμετείχα, ανεξάρτητα από υποδόριες εκτιμήσεις που ίσως υφίστανται για την συμμετοχή των…Γερμανών σήμερα, των Καναδών τις προάλλες, των Κινέζων ίσως στη συνέχεια…

Στο θέμα μας όμως!
Οι Γερμανοί μετέφεραν παραδείγματα εφαρμογής μια εναλλακτικής, ολιστικής φιλοπεριβαλλοντικής πρακτικής ( και πολιτικής) από την περιοχή της λίμνης Κωνστάντιας και την αντίστοιχη κοιλάδα απορροής, που αντιστοιχεί σε εύρος, δεκάδες φορές μεγαλύτερο από το δικό μας οικοσύστημα, της Ορεστιάδας λίμνης.

Το Γερμανικό παράδειγμα εν ολίγοις, ξεκίνησε πριν από 50 χρόνια και σήμερα είναι σε απόλυτη ανάπτυξη ένας συνδυασμός πεντακάθαρης λίμνης, μεγάλο δίκτυο οικοτουρισμού και βιολογική γεωργία σε πλήρη άνθηση.
Το δικό μας παράδειγμα ακόμη … «συνεδριάζεται», «μελετιέται επισταμένως», και προφανώς διαιωνίζεται η απόλυτη απραγία που το οδηγεί στην τελμάτωση.

Κάθε ικμάδα και δυνατότητα του για φυσική ανάδραση μειώνεται ραγδαία.

Ακόμη και σήμερα η εναλλακτική γεωργία και κτηνοτροφία στην λεκάνη της λίμνης δεν συζητιέται ούτε σαν στρατηγική πρόταση! (πόσο μάλλον η άμεση αναγκαιότητα εφαρμογής).
Λίμνη, περιβάλλουσα περιοχή, οικοτουρισμός, οικολογική γεωργία και κτηνοτροφία, τοπικές συνθήκες ανάπτυξης είναι ένα πακέτο ενιαίο!
Μπορεί να γίνει αυτό αντιληπτό; Μπορεί να αποτελεί, ακόμη, εμμονή ελάχιστων;

«… δεν αλλάζουν οι αγρότες…» «…ρίχνουν περισσότερα φάρμακα…» από τη μια, «… είναι αυτοτελές το πρόβλημα της λίμνης…» « να φέρουμε νερό στη λίμνη…» από την άλλη και ας αλλάζει φυσικά αρκετές φορές το περιεχόμενο της σε νερό, ετησίως! Τέτοιες κουβέντες (δεν έχει σημασία η όποια αλήθεια τους) ακούγονται ακόμη!
Έλεος πια!


Οι αγρότες της (πολύ μικρής ) περιοχής μας, θέλουν να συνεχίσουν να ζουν στο μέρος, από την δουλειά τους, να συνεχίσουν να ζουν οι οικογένειες και τα παιδιά τους. Αυτό το ελάχιστο μπορούμε να διασφαλίσουμε;

Ισχυρίζομαι ότι αυτό μπορεί να γίνει: Να διασφαλίσουμε το εισόδημα τους, και να τους προτρέπουμε, εκπαιδεύουμε, συμβουλεύουμε διαρκώς και να τους στηρίζουμε καθημερινά στο χωράφι και στην στάνη, να περάσουν σε εναλλακτικούς τρόπους καλλιέργειας σε ένα σύντομο χρόνο (π.χ. δεκαετία). Θα βγούμε κερδισμένοι όλοι μας!
Είναι ζήτημα τιμής και αξιοπρέπειας για τον τόπο να συγκροτήσουμε μια τέτοια πολιτική πρόταση εφαρμογής. Αυτή θα είναι η ενεργός συμβολή της τοπικής κοινωνίας στην διάσωση της λίμνης και του περιβαλλοντικού μας μέλλοντος.

Η πρόταση μου (το πολιτικό της μέρος) έκλεινε (παρουσίασα εισήγηση για τις βιοκαλλιέργειες οπωρώνων σε παραλίμνιες περιοχές) με την διατύπωση:

…Ορισμένες παρατηρήσεις για ένα ευρύ σχέδιο ανάπτυξης των βιοκαλλιεργειών:

- Τα όρια περιβαλλοντικής αντοχής και ανοχής του ευρύτερου οικοσυστήματος της Ορεστιάδας λίμνης έχουν ήδη ξεπεραστεί. Αυτά καθορίζουν πια, πώς να σκεφτόμαστε και πως να ενεργούμε. Το επείγον καθήκον μας, για σήμερα, είναι η καταγραφή των δυνατοτήτων που μας έχουν απομείνει για την «σωτηρία» του. Είναι εντελώς απαραίτητο να πιάσουμε την «ουσία» του προβλήματος και να γεφυρώσουμε τα χάσματα της οικονομίας, της πολιτικής και της περιβαλλοντικής αναγκαιότητας, για τις εφαρμόσιμες και αποτελεσματικές πια δράσεις.

- Η ευρεία εφαρμογή της βιολογικής γεωργίας στην περιοχή μας, συνδέεται αναπόσπαστα με πολιτική διαχείρισης των νερών της λεκάνης, με την διαδικασία ανακύκλωσης νερού και οργανικών υλικών και δένεται με μια πολιτική δάσωσης στις γυμνοπλαγιές, ώστε να έχουμε ολιστικά δεδομένα και αποτελέσματα.

- Ο ίδιος δρόμος, πολλών πηγών ρύπανσης και ανισορροπίας που αποτελεί η σημερινή γεωργία, μπορεί να γίνει δρόμος εξυγίανσης του ευρύτερου περιβάλλοντος και της ίδιας της λίμνης Ορεστιάδας (ώστε να ξαναπίνουμε το νερό της «με το κανάτι και το γκιούμι»).
Η εξωτερίκευση της βλάβης, να γίνει εξωτερίκευση της ωφέλειας στο οικοσύστημα.

- Η Οικολογική – Βιολογική γεωργία είναι μια από τις λίγες εναπομείνασες εφαρμόσιμες επιλογές μας. Πιστεύω ότι μπορεί και πρέπει να γίνει ένα άμεσα υλοποιήσιμο σχέδιο.

- Ένα τέτοιο σχέδιο για να εφαρμοσθεί σε ευρεία κλίμακα στο λεκανοπέδιο μας είναι απαραίτητα πολιτικά μέτρα.


Αυτά, θα έλεγα, που θα διασφαλίζουν, με την αναγκαία ευφυΐα, την αμοιβαιότητα συμφερόντων και οφέλους μεταξύ των αγροτών της περιοχής και του κοινωνικού συνόλου.

Θα διαμορφώσουμε το πλαίσιο διαλόγου, συνεννόησης και πολιτικής απόφασης για την διασφάλιση του αξιοβίωτου των αγροτών της περιοχής μας και σχέδιο εφαρμογής με την γενικευμένη εφαρμογή της βιολογικής, οικολογικής, φυσικής, καλλιέργειας στην λεκάνη απορροής της Ορεστιάδας λίμνης, αλλά και του ποταμού Αλιάκμονα; …


ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΑ (25 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012)