George Orwell: «Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος, όχι ζωντανός»

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο μεγάλος συγγραφέας και δημοσιογράφος Eric Arthur Blair, γνωστός ως George Orwell. Τα δύο όψιμα και γνωστότερα έργα του, η πολιτική σάτιρα «Φάρμα των Ζώων» και το «1984», έχουν προκαλέσει...πολλές και επίμονες συζητήσεις γύρω από τα πολιτικά πιστεύω του Βρετανού συγγραφέα, αδικώντας συχνά την ευρύτερη σημασία του έργου του.

Ο Eric Arthur Blair, γεννήθηκε το 1903, στην τότε αποικιακή κτήση της Βρετανίας, Βεγγάλη της Ινδίας, όπου δεν έμεινε πολύ καθώς η μητέρα του τον πήγε στην Αγγλία σε ηλικία ενός έτους. Από το 1917 έως το 1921, παίρνοντας υποτροφία, φοιτά το κολέγιο του Ήτον. Μετά το τέλος των σπουδών του, ο Eric υπηρέτησε ως μέλος της Αυτοκρατορικής Αστυνομίας Ινδιών στη Βιρμανία όπου εμπνεύστηκε το πρώτο του μυθιστόρημα «Burmese days» (1934) και δοκίμια όπως τα «A Hanging» και «Shooting an Elephant».

Ο Eric Arthur Blair αλλάζει το όνομα του σε George Orwell, μετά την παραίτησή του από το βασιλικό Αστυνομικό Σώμα, λόγω διαφωνίας με την ιμπεριαλιστική πολική της βρετανικής αυτοκρατορίας. Στη συνέχεια ζει για ένα διάστημα στο Παρίσι και στο Λονδίνο, κοντά σε φτωχούς ανθρώπους, κάποιες φορές άστεγος και ο ίδιος, κάνοντας διάφορες δουλειές. Αυτή την περίοδο της ζωής του αποτυπώνει στο «Down and Out in Paris and London» (1933).

Λίγο μετά το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου, ο Orwell συμμετέχει εθελοντικά στη δημοκρατική πολιτοφυλακή εναντίον των Ισπανών Εθνικιστών. Ως υποστηρικτής του Ανεξάρτητου Δημοκρατικού Κόμματος, τάχθηκε στο πλευρό του αδελφού ισπανικού επαναστατικού (μαρξιστικού) Κόμματος POUM, με το οποίο πολέμησε ως πεζικάριος. Ο Orwell τραυματίστηκε στον λαιμό, το 1937, και μαζί με την γυναίκα του εγκατέλειψαν την Ισπανία όταν κατηγορήθηκαν ως τροτσκιστές από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας. Οι εμπειρίες του από τον Ισπανικό Εμφύλιο καταγράφονται στο έργο του «Homage to Catalonia», στο οποίο εκφράζει τον θαυμασμό του για την απουσία ταξικής διάρθρωσης στις επαναστατημένες περιοχές της Ισπανίας αλλά κυρίως χαιρετά την καλοσύνη των ανθρώπων και εξαίρει «τα ξεσπάσματα του μεγαλείου της ψυχής» τους. Αντίθετα, απεικονίζει την προδοσία της επανάστασης από το κομμουνιστικό κόμμα, υποστηριζόμενο από την Σοβιετική Ένωση.

Το 1938, εισήχθη σε σανατόριο και από τότε δεν ανάνηψε ποτέ εντελώς. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε στην Ανατολική Υπηρεσία του BBC, προσφέροντας ουσιαστικά τις υπηρεσίες του στον Βρετανικό Στρατό που προσπαθούσε να κερδίσει την στήριξη της Ινδίας και της Ανατολικής Ασίας.

Το 1944 ο Orwell, τελειώνει το αξεπέραστο βιβλίο του «Η φάρμα των ζώων» που τον έκανε παγκοσμίως γνωστό, ενώ η φήμη του έφτασε στο απόγειό της με το σκοτεινό, «προφητικό» «1984» (1949). Το πρώτο θεωρείται μία αλληγορία της διαφθοράς των σοσιαλιστικών ιδανικών της Ρωσικής Επανάστασης από τον Σταλινισμό, ενώ το δεύτερο ως μία προφητική ματιά στα αποτελέσματα του ολοκληρωτισμού. Στο οργουελικό κράτος υπήρχε μια ολόκληρη υπηρεσία που σκοπό είχε να αλλάζει φωτογραφίες, ντοκουμέντα, πίνακες και άλλα ιστορικά στοιχεία, με στόχο να ελέγξει τον πληθυσμό διά της πλαστογράφησης της ιστορίας.

Ο Orwell είναι ακόμη γνωστός για τη σκέψη του ως προς τις πολιτικές επιπτώσεις της χρήσης της γλώσσας. Στο δοκίμιό του «Politics and the English Language», επικρίνει την κυριαρχία των κλισέ, της γραφειοκρατικής γλώσσας και της ακαδημαϊκής γλώσσας. Η ανησυχία του για την επίδραση της γλώσσας στην διαμόρφωση της πραγματικότητας, φανερώνεται στο 1984, με το εύρημα της γλώσσας Newspeak, η οποία περιορίζει την έκφραση ιδεών που αντιλέγουν στην επίσημη γραμμή της εξουσίας.

Ο Orwell πέθανε την 21η Ιανουαρίου 1950, σε ηλικία 47 ετών, και θάφτηκε σύμφωνα με το αγγλικανικό τελετουργικό όπως είχε ζητήσει, όμως η επιθυμία του να μην εκδοθεί η βιογραφία του μετά τον θάνατό του δεν εκπληρώθηκε.
tvxs.gr