Καστοριά: Πόσο ευαίσθητοι και ενήμεροι είμαστε για την Ανακύκλωση;

Μια έρευνα της Εθελοντικής εργασίας Καστοριάς.

Στην σύγχρονη εποχή έχει γίνει έντονη προσπάθεια για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης γύρω από περιβαλλοντικά θέματα ώστε να περιοριστούν οι συνέπειες στη φύση από τις δραστηριότητες του ανθρώπου...
Δραστηριότητες που δεν έχουν να κάνουν απαραίτητα μόνο με τα συμφέροντα των “κακών” και ανήθικων βιομηχανιών ή με την αναλγησία και ανοργανωσιά των μηχανισμών του κράτους άλλα και με την ατομική δραστηριότητα του κάθε πολίτη. Έτσι ακούμε στα ΜΜΕ να καταναλώνουμε το νερό μας με φειδώ, να σβήνουμε τις λάμπες και τις συσκευές μας που βρίσκονται σε κατάσταση Stand-by, για να εξοικονομήσουμε ενέργεια και να ανακυκλώνουμε τα σκουπίδια μας.

Όμως κατά πόσο όλα αυτά έχουν επιρροή στη πράξη; Κατά πόσο δηλαδή όντως τηρούμε όλες αυτές τις συμβουλές που δίνονται και κατά πόσο ο μέσος πολίτης αντιλαμβάνεται τις συνέπειες της εφαρμογής τους;

Με βάση το ότι η διαδικασία της ανακύκλωσης εφαρμόστηκε σχετικά πρόσφατα στη πόλη μας, θελήσαμε καταρχήν να βρούμε έναν τρόπο μέτρησης της “ευαισθητοποίησης” των πολιτών της Καστοριάς αλλά παράλληλα, ακόμη και αν ποτέ δεν προβληματίστηκαν κάποιοι για αυτό, να δώσουμε ένα πρώτο ερέθισμα ώστε να το κάνουν.

Μοιράσαμε λοιπόν ένα ερωτηματολόγιο σε διάφορες εκδηλώσεις που κάναμε και ταυτόχρονα με βάση τις ερωτήσεις που θέταμε ενημερώναμε τους πολίτες για τα βασικά της ανακύκλωσης.

Ας δούμε λοιπόν πως διεξάγαμε την έρευνα (και συνεχίζουμε να διεξάγουμε όταν μας δίνεται ευκαιρία), καθώς και τα πρώτα συμπεράσματα στα οποία φτάσαμε.

Μεθοδολογία της Έρευνας
Τα ερωτηματολόγια δίνονταν μαζί με ένα φυλλάδιο όπου περιγράφεται με βάση τις ερωτήσεις πώς μπορεί να ανακυκλώσει κανείς τα υλικά που αναφέρονται εκεί. Περισσότερο σκοπό είχαν να προβληματίσουν,αλλά παράλληλα αντλούν και σημαντικά στατιστικά δεδομένα.
Τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου χαρακτηρίζονται σαν «θετικά» εάν υπερτερούν τα «ΝΑΙ» σε σχέση με τα «ΟΧΙ». Δηλαδή όσο πιο πολλά «ΝΑΙ» έχουμε τόσο πιο ευαίσθητος και ενήμερος είναι ο πληθυσμός.

Χωρίσαμε τις ερωτήσεις σε 3 θεματικές υπο-ενότητες όπου ελέγχουμε 3 διαφορετικούς δείκτες ευαισθητοποίησης.

Ο Δείκτης παρατηρητικότητας μας λέει αν οι κάδοι είναι «ορατοί», εάν δηλαδή ο κόσμος αντιλαμβάνεται την παρουσία τους και κατανοεί την χρησιμότητά τους. Ο Δείκτης αυτός αναμέναμε να είναι πολύ μεγαλύτερος,αλλά τον αποτιμούμε μάλλον σε χαμηλό επίπεδο προς το παρόν (Με μέγιστο το 10 παίρνει 1,04. Δηλαδή οι μισοί περίπου ερωτηθέντες δεν έχουν αντιληφθεί την παρουσία κάδων ανακύκλωσης). Γνωρίζουν σε πολύ καλό ποσοστό για τους κάδους στην πόλη αλλά όχι στα χωριά.

Ο Δείκτης ενημέρωσης μας λέει αν ο πληθυσμός γνωρίζει ποια υλικά ανακυκλώνονται (αρα και κατ’ επέκταση και πού ανακυκλώνονται). Οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι οι μπαταρίες και τα ηλεκτρικά ανακυκλώνονται. Εάν η ανακύκλωση ηλεκτρικών δεν είναι αποδοτική αυτό οφείλεται περισσότερο στον τρόπο με τον οποίο συλλέγονται οι συσκευές. Το ίδιο ισχύει και για τις μπαταρίες. Συνολικά ο δείκτης αυτός είναι ο καλύτερος αλλά δεν μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε ικανοποιητικό. (Με μέγιστο το 10 παίρνει 2,92)

Τέλος ο δείκτης κοινωνικής υπευθυνότητας μας λέει εάν ο πληθυσμός αντιλαμβάνεται την καταναλωτική του συμπεριφορά. Δηλαδή αν ο κόσμος σκέφτεται ατομοκεντρικά ή πιο κοινωνικοκεντρικά, εάν μπορεί να συλλάβει τι συμβαίνει πέρα από την πόρτα του και να «δει» τι συμβαίνει σε πιο μαζική κλίμακα.

Ο δείκτης αυτός είναι αρνητικός και μάλιστα επηρεάζει πάρα πολύ το τελικό αποτέλεσμα (Τον γενικό δείκτη). Το αποτέλεσμα το θεωρούμε αναμενόμενο λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ο δείκτης με ελάχιστο το -10 παίρνει -3.82.

Εάν δούμε τα αποτελέσματα με βάση το φύλλο το 94% του συνολικού δείκτη ευαισθητοποίησης ανήκει σε γυναίκες και το υπόλοιπο 8% σε άνδρες. (Απάντησαν συνολικά 37 Άνδρες και 59 Γυναίκες. Ο γενικός δείκτης ευαισθητοποιήσης ωστόσο διαμορφώνεται κατά (94% από τις γυναίκες),εάν δηλαδή το «άριστα» ήταν το 10 και έπρεπε να το μοιράσουμε σε άντρες και γυναίκες οι γυναίκες θα έπαιρναν 9,4 και οι άντρες 0,8 για την «ποσότητα» ευαισθησίας τους.

Τα συμπεράσματα της έρευνας
Ο γενικός δείκτης με μέγιστο το +10 και ελάχιστο το -10 ώς τώρα διαμορφώνεται στο +0,5.

Μόλις που περνάει ας πούμε την “βάση” δηλαδή. Αλλά δεν θα κρίναμε το μέχρι τώρα αποτέλεσμα απογοητευτικό μιας και ο χρόνος που γίνεται στη πόλη μας ανακύκλωση δεν είναι πάρα πολύς.

Από εκεί και πέρα θα χαρακτηρίζαμε “απογοητευτική” την ευαισθητοποίηση που επιδεικνύει ο αντρικός πληθυσμός σε σχέση με τον γυναικείο κι ελπίζουμε να συμβάλουμε λίγο στην ενημέρωσή τους, ώστε να γίνουν πιο ισότιμα κατά φύλλο τα νούμερα.

Η άποψή μας για την διαδικασία της ανακύκλωσης
Πιστεύουμε οτι η ανακύκλωση είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία με σημαντικό περιβαλλοντικό όφελος. Κερδίζουμε σε φυσικούς πόρους και πρώτες ύλες και ταυτόχρονα απορρίπτουμε λιγότερα σκουπίδια στον ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμάτων) αυξάνοντας τον χρόνο λειτουργίας του. Από τα στοιχεία που μπορεί κανείς να βρεί και στον ιστότοπο της ΔΙΑΔΥΜΑ ο ΧΥΤΑ της Πτολεμαΐδας όπου πηγαίνουν τα σκουπίδια μας,θα γεμίσει με τον τωρινό ρυθμό απόρριψης, σε περίπου 8 χρόνια. Αν η ανακύκλωση “δουλέψει” ο χρόνος λειτουργίας του μπορεί να παραταθεί ακόμα και στα 30 (!) χρόνια. Δεδομένου τώρα ότι η ανεύρεση τοποθεσίας για δημιουργία νέων ΧΥΤΑ είναι σχετικά δύσκολο ζήτημα, επειδή δημιουργούνται αντιδράσεις απο τους περίοικους μιας και κανείς δεν θα ήθελε να έχει κοντά του σκουπίδια, η ανακύκλωση αποκτά κι ένα πιο “κοινωνικό”, ας το πούμε, ενδιαφέρον. Από τα ίδια στοιχεία, μόνο από τον νομό Καστοριάς, πηγαίνουν προς ανακύκλωση περίπου 4 τόνοι χαρτιού κατά μέσο όρο κάθε μέρα. Για να παραχθεί ένας τόνος χαρτιού, σύμφωνα με άλλη πηγή, απαιτούνται περίπου 17 δέντρα.. Δηλαδή μόνο ο νομός Καστοριάς προστατεύει απο κοπή 68 δέντρα ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ.

Παραθέτουμε τα παραπάνω για να γίνει αντιληπτό τόσο το περιβαλλοντικό όσο και το κοινωνικό όφελος από την ανακύκλωση. Το όφελος αυτό επιδιώκουμε να γίνει και κίνητρο για μια γενικότερη περιβαλλοντική παιδεία που να διαπνέει τους πολίτες της Καστοριάς.

Πηγή ethelontiki-kastoria.tripod.com