Μπέτσκας: Ποιο είναι το γελαστό παιδί; (τρία σπάνια βίντεο-τραγούδια)‏

Αλήθεια, ποιο είναι το "Γελαστό παιδί" και γιατί επιλέξαμε για εικόνα τον Liam Neeson, αντί για κάποιες φωτογραφίες από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1973;
Το κλασσικό τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη έχει γίνει συνώνυμο με τους αγώνες των λαών κατά των δυναστών του. Όμως οι στίχοι του δεν αναφέρονται, όπως αυτόματα, συνειρμικά πάει ο νους μας σε κάποιον αγωνιστή κατά της δικτατορίας στην Ελλάδα.
Καταρχήν ας θυμηθούμε τους στίχους :

Ήταν πρωί του Αυγούστου κοντά στη ροδαυγή
βγήκα να πάρω αέρα στην ανθισμένη γη
βλέπω μια κόρη κλαίει σπαραχτικά θρηνεί
σπάσε καρδιά μου εχάθη το γελαστό παιδί

Είχεν αντρεία και θάρρος και αιώνια θα θρηνώ
το πηδηχτό του βήμα το γέλιο το γλυκό
ανάθεμα την ώρα κατάρα τη στιγμή
σκοτώσαν οι (εχθροί μας)/Φασίστες το γελαστό παιδί

Μον' να 'ταν σκοτωμένο στου αρχηγού το πλάι
και μόνον από βόλι Εγγλέζου να 'χε πάει
κι από απεργία πείνας μέσα στη φυλακή
θα 'ταν τιμή μου που 'χασα το γελαστό παιδί

Βασιλικιά μου αγάπη μ' αγάπη θα σε κλαίω
για το ό,τι έκανες αιώνια θα το λέω
γιατί όλους τους εχθρούς μας θα ξέκανες εσύ
δόξα τιμή στ' αξέχαστο γελαστό παιδί

Οι στίχοι είναι του Brendan Behan και έγιναν γνωστοί στην Ελλάδα από τη μετάφραση του Βασίλη Ρώτα.

Το τραγούδι πρωτακούστηκε στη χώρα μας, το 1962 στο θεατρικό «Ένας Όμηρος» του Brendan Behan. O Behan έγραψε το «Γελαστό παιδί» προς τιμήν του Michael Collins, ενός από τους μεγαλύτερους Ιρλανδούς επαναστάτες αρχηγούς του ιρλανδικού απελευθερωτικού κινήματος (το πλήρες του όνομα Mchel Sen Coilein). Ο πατέρας του Behan είχε επίσης φυλακιστεί από τους Άγγλους.
Ο Collins σκοτώθηκε σε μια μάχη με τους σκληροπυρηνικούς μαχητές του IRA οι οποίοι αντετίθεντο στην συνθήκη που είχε υπογράψει και προωθήσει ο Collins με τους Άγγλους. Η συνθήκη έδινε ανεξαρτησία στην Ιρλανδία αλλά όχι στην Βόρειο Ιρλανδία.

Το θεατρικό γράφτηκε το 1957 πρώτα στα ιρλανδικά (An Giall) και στη συνέχεια στα αγγλικά (The Hostage, 1958 ).

«’Twas on an August morning…», «…an Irish son, with a rebel gun, shot down my Laughing Boy», όπου «the Laughing Boy» ήταν ο Michael Collins.

Πρώτη παρουσίαση του θεατρικού έργου: Απρίλιος του 1962
«Ένας Όμηρος»
στο Κυκλικό θέατρο του Λεωνίδα Τριβιζά.
Σκηνοθεσία: Λεωνίδα Τριβιζάς
Σκηνικά-κοστούμια: Γιάννης Τσαρούχης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ηθοποιοί: Κώστας Μπάκας, Νέλλη Αγγελίδου, Μαρίκα Κοτοπούλη, Χρήστος Πάλας, Τασώ Καβαδδία.
Η Ντόρα Γιαννακοπούλου να τραγουδούσε ‘Το γελαστό παιδί» επί σκηνής συνοδευόμενη, στην κλασική κιθάρα, από τον Δημήτρη Φάμπα.
Ακούγονταν στην παράσταση άλλα 15 τραγούδια


Το 1996 Neil Jordan γύρισε την εξαίρετη βιογραφία «Michael Collins» σε σενάριο δικό του, με έναν εκπληκτικό Liam Neeson στον ομώνυμο ρόλο.



.
THE LAUGHING BOY
From THE HOSTAGE (The original in English)
By: Brendan Behan

It was on an August morning,
all in the moring hours,
I went to take the warming air
all in the month of flowers,

And there I saw a maiden
and heard her mournful cry,
Oh, what will mend my broken heart,
I' ve lost my Laughing Boy.

So strong, so wide, so brave he was,
I' ll mourn his loss too sore
When thinking that we'll hear the laugh
or springing step no more.

Ah, curse the time, and sad the loss
my heart to crucify,
Than an Irish son, with a rebel gun,
shot down my Laughing Boy.

Oh, had he died by Pearses side,
or in the G.P.O.,
Killed by an English bullet
from the rifle of the foe,

Or forcibly fed while Ashe lay
dead in the dungeons of Mountjoy,
Id have cried with pride at the way he died,
my own dear Laughing Boy.

My princely love, can ageless love
do more than tell to you
Go raibh mile maith Agath,
for all you tried to do,

For all you did and would have done,
my enemies to destroy,
Ill prize your name and guard your fame,
my own dear Laughing Boy.


Μπέτσκας

Δείτε και ακούστε:
Τη Ντόρα Γιαννακοπούλου στην πρώτη εκτέλεση (1962)
Σόλο κιθάρα Δημήτρης Φάμπας

Τη Μαρία Φαραντούρη από την ταινία τα «Τραγούδια της Φωτιάς» του Νίκου Κούνδουρο (1974)

Την Αλέξια Βασιλείου στην ερμηνεία με τους αυθεντικούς στίχους από το δίσκο «Αλέξια - Μίκης Θεοδωράκης» (1998)