Αυτό είναι το νέο Πανεπιστήμιο

Τον Σεπέμβριο η ψήφιση του νόμου - πλαισίου
Καταργείται το πανεπιστημιακό άσυλο, σαρώνεται ολοκληρωτικά ο υφιστάμενος τρόπος λειτουργίας της διοίκησης των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, ενώ σφίγγει ασφυκτικά ο κλοιός γύρω από τους φοιτητές που δεν τελειώνουν τις σπουδές τους στον προβλεπόμενο χρόνο φοίτησης. Η υπουργός Παιδείας κ. Άννα Διαμαντοπούλου, στην Εισηγητική Έκθεση του νέου νόμου-πλαισίου που παρουσίασε στον πρωθυπουργό, αλλάζει εκ βάθρων τη δομή της ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα μας.

Όπως αναφέρει...σε δημοσίευμα του το «’Εθνος», καθιερώνεται ως κύρια βαθμίδα διοίκησης των πανεπιστημίων το Συμβούλιο Διοίκησης, από το οποίο θα περνά σχεδόν το πλήθος των δραστηριοτήτων των ιδρυμάτων. Οι πρυτάνεις θα εκλέγονται με διεθνή διαγωνισμό, καταργούνται οι αιώνιοι φοιτητές, ενώ ανοίγει ο δρόμος για τον περιορισμό της δράσης των φοιτητικών παρατάξεων στα πανεπιστήμια, καθώς οι φοιτητές που θα έχουν λόγο στα ανώτατα όργανα θα εκλέγονται με ενιαίο ψηφοδέλτιο.

Στο υπουργείο Παιδείας συστήθηκε ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων, υπό τον πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, με στόχο την εισήγηση προς την υπουργό των αναγκαίων αλλαγών στον χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης, ύστερα από διάλογο και διαβούλευση με τα ιδρύματα.
Ο νέος χάρτης θα διαμορφωθεί με Προεδρικό Διάταγμα, μετά την ψήφιση του νέου νόμου-πλαισίου τον ερχόμενο Σεπτέμβρη.

Το Συμβούλιο Διοίκησης
Σε κάθε ΑΕΙ θα θεσμοθετηθεί Συμβούλιο Ιδρύματος. Οι βασικές του αρμοδιότητες είναι ελεγκτικές και εγκριτικές συγκεκριμένων πράξεων της διοίκησης του ιδρύματος. Παράλληλα, το Συμβούλιο έχει την τελική έγκριση του στρατηγικού πλαισίου ανάπτυξης των ιδρυμάτων.

Το Συμβούλιο κάθε ιδρύματος αποτελείται από 7 καθηγητές, εκλεγμένους για τετραετή θητεία από τους καθηγητές του ιδρύματος, 7 εξωτερικά μέλη που επιλέγονται για τετραετή θητεία από τους εκλεγμένους καθηγητές του Συμβουλίου και έναν φοιτητή εκλεγμένο από ενιαίο ψηφοδέλτιο για ετήσια θητεία, με καθολική ψηφοφορία των ενεργών φοιτητών του τμήματος.

Ο ρόλος του πρύτανη
Το Συμβούλιο του Ιδρύματος, ύστερα από διεθνή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκλέγει τον/την πρύτανη/πρόεδρο ΤΕΙ για 3ετή θητεία.

Μία επιτροπή διερεύνησης, αποτελούμενη από καθηγητές του ιδρύματος, έχει την ευθύνη της πρόσκλησης και της διερεύνησης για την υποβολή υποψηφιοτήτων και, ύστερα από δημόσια ακρόασή τους, εισηγείται τους υποψηφίους στο Συμβούλιο με βάση κυρίως την επιστημονική αναγνώριση αλλά και τη διοικητική του/της εμπειρία. Το Συμβούλιο εκλέγει τον πρύτανη/πρόεδρο με φανερή ψηφοφορία.

Οι σχολές
Καθίσταται ως βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα σε κάθε ίδρυμα η σχολή. Κάθε σχολή οργανώνει διαφορετικά προγράμματα σπουδών και απονέμει τα αντίστοιχα πτυχία.

Οι χορηγίες
Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα μπορούν να ιδρύουν και να διατηρούν επώνυμες έδρες διδασκαλίας και έρευνας (από κληροδοτήματα, χορηγίες κ.λπ.) ύστερα από έγκριση των ακαδημαϊκών τους οργάνων.

Διοικητική ευελιξία
Για την ενίσχυση της διοικητικής ευελιξίας, σε κάθε ΑΕΙ ιδρύεται με ΠΔ ειδικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου υπό την εποπτεία του συμβουλίου του ιδρύματος. Πρόεδρος του ΝΠΙΔ ορίζεται ένας εκ των αναπληρωτών πρυτάνεων/προέδρων, επιλογής του πρυτάνεως/προέδρου.

Το ΝΠΙΔ του ιδρύματος διαχειρίζεται και αξιοποιεί τους πόρους των ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων και της κινητής και ακίνητης περιουσίας του και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνάς του.
Για την καλύτερη αξιοποίηση, τη βελτίωση της απόδοσης και της ποιότητας των υπηρεσιών δύναται να ανατίθενται στο ΝΠΙΔ και υπηρεσίες προς φοιτητές (φοιτητικές εστίες, εστιατόρια, κυλικεία κλπ.)

Καθηγητές
Κάθε πέντε χρόνια θα ελέγχονται από ειδικές επιτροπές κρίσης

Το διδακτικό και ερευνητικό έργο στα ΑΕΙ ασκείται από τρεις κατηγορίες διδασκόντων: τους καθηγητές, τους αναπληρωτές και τους επίκουρους. Οι καθηγητές και αναπληρωτές εκλέγονται ως μόνιμοι. Οι επίκουροι εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία θητεία ύστερα από κρίση. Η εξέλιξή τους στη βαθμίδα του αναπληρωτή γίνεται με ανοικτή διαδικασία.

Τα ΑΕΙ μπορούν, επίσης, να αναθέτουν τη διδασκαλία μαθημάτων σε εντεταλμένους διδασκαλίας με ατομικές, ανανεώσιμες, συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, πλήρους απασχόλησης, διάρκειας ενός έως τριών ακαδημαϊκών ετών και με ανώτατο συνολικό όριο τα 5 έτη.

Οι μόνιμοι καθηγητές αξιολογούνται κάθε 5 χρόνια ως προς το επιστημονικό, ερευνητικό και εκπαιδευτικό τους έργο από ειδικές επιτροπές κρίσης, όπως καθορίζεται στον Οργανισμό του ιδρύματος. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης κοινοποιούνται στον αξιολογούμενο και στον οικείο κοσμήτορα. Ο κοσμήτορας προτείνει στο Συμβούλιο, με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης, συγκεκριμένες επιβραβεύσεις στους καθηγητές που διακρίνονται.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις αρνητικής αξιολόγησης οι καθηγητές είναι δυνατόν, με απόφαση του κοσμήτορα, να έχουν συγκεκριμένες ακαδημαϊκές επιπτώσεις.

Πώς εκλέγονται
Οι καθηγητές επιλέγονται από επιτροπές επιλογής καθηγητών που αποτελούνται από 7 μέλη, καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές, εκ των οποίων 3 είναι καθηγητές ή αντίστοιχης βαθμίδας ερευνητές ιδρύματος της αλλοδαπής και σε ειδικά αιτιολογημένες περιπτώσεις από άλλο ίδρυμα της ημεδαπής. Τα μέλη των επιτροπών επιλογής καθηγητών ορίζονται με κλήρωση, η οποία διεξάγεται σε συνεδρίαση της κοσμητείας/διεύθυνσης από καταλόγους εσωτερικών και εξωτερικών μελών. Οι κατάλογοι είναι τετραετούς διάρκειας, συντάσσονται από την κοσμητεία/διεύθυνση της σχολής ανά ειδικότερο γνωστικό πεδίο και εγκρίνονται από το Συμβούλιο του ιδρύματος.

Με ευρωπαϊκά πρότυπα
Τρεις κύκλοι σπουδών και ακαδημαϊκές μονάδες

Οι σπουδές στην ανώτατη εκπαίδευση οργανώνονται στους 3 κύκλους του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης.
Ο πρώτος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση ενός προγράμματος σπουδών και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες (α.μ.). Ένα έτος αντιστοιχεί τουλάχιστον σε 60 α.μ.
Ένα ίδρυμα μπορεί να οργανώνει και προγράμματα σύντομου κύκλου σπουδών, ως μέρος του πρώτου κύκλου σπουδών ή συνδεδεμένα με αυτόν, που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστο σε 60 και κατά ανώτατο όριο σε 120 α.μ. και οδηγούν στην απονομή διπλώματος σύντομου κύκλου.

Με ΠΔ ορίζεται το σύνολο των ακαδημαϊκών μονάδων ανά γνωστικό πεδίο και τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης. Κύριο κριτήριο για τον προσδιορισμό των α.μ. κάθε προγράμματος αποτελούν οι αντίστοιχες εξελίξεις στον ευρωπαϊκό χώρο ανώτατης εκπαίδευσης.

Ο δεύτερος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση μεταπτυχιακών σπουδών και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν σε 60 έως 120 α.μ.

Ο τρίτος κύκλος είναι οι διδακτορικές σπουδές. Μπορεί να περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστο σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 α.μ., καθώς και την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής.

Για κάθε υποψήφιο διδάκτορα διορίζεται τριμελής συμβουλευτική επιτροπή. Η τελική αξιολόγηση της διατριβής γίνεται από διμελή επιτροπή εξέτασης. Το ένα μέλος είναι καθηγητής του ιδρύματος και το άλλο ιδρύματος του εξωτερικού και σε εξαιρετικές περιπτώσεις άλλου ιδρύματος της ημεδαπής.

Φοιτητές
Τέλος στους "αιώνιους" και ανατροπή στο άσυλο

Φοιτητική ιδιότητα
Η φοιτητική ιδιότητα διατηρείται με την εγγραφή των φοιτητών σε κάθε εξάμηνο. Χάνεται σε περίπτωση μη εγγραφής σε δύο συνεχόμενα εξάμηνα. Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται δύνανται να εγγράφονται με καθεστώς μερικής φοίτησης.

Μετά το ν+2 για φοιτητές πλήρους φοίτησης και μετά το 2ν για φοιτητές μερικής φοίτησης, οι όροι και οι προϋποθέσεις για διατήρηση της φοιτητικής ιδιότητας ορίζονται από τα ιδρύματα.

Συμμετοχή στη διοίκηση
Οι εκπρόσωποι των φοιτητών στα όργανα διοίκησης των ιδρυμάτων εκλέγονται από ενιαίο ψηφοδέλτιο με άμεση, καθολική, ταξινομική και μυστική ψηφοφορία από το σύνολο των ενεργών φοιτητών.

Για τη διασφάλιση της συμμετοχής των φοιτητών στη λειτουργία του ιδρύματος, τα ιδρύματα δύνανται να συγκροτούν:
α) συμβούλιο φοιτητικής μέριμνας σε επίπεδο ιδρύματος
β) συμβούλια σπουδών ανά σχολή ή/και πρόγραμμα σπουδών
Στα συμβούλια αυτά, με γνωμοδοτικό χαρακτήρα, η συμμετοχή φοιτητών ανέρχεται στο 40%. Οι λεπτομέρειες ορίζονται στον Οργανισμό και τον Εσωτερικό Κανονισμό των ιδρυμάτων.
Συνήγορος του Φοιτητή
Τα ιδρύματα συγκροτούν υπηρεσία Συνηγόρου του Φοιτητή για την επίλυση διαφορών με το ίδρυμα και τη διοίκησή του.

Άτοκα δάνεια
Με υπουργική απόφαση ορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση άτοκων δανείων σε φοιτητές πρώτου κύκλου σπουδών ή σε ορισμένες άλλες κατηγορίες φοιτητών, από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου και δυνατότητα τμηματικής αποπληρωμής του δανείου μετά την έναρξη απασχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος.

Πανεπιστημιακό άσυλο
Πλήρης και πιστή εγγύηση της επιστημονικής ελευθερίας και της ελευθερίας της έκφρασης μέσα στα ΑΕΙ. Απομάκρυνση από το μοντέλο χωροταξικού ορισμού και επιστροφή στις ρίζες του ασύλου.

newsbeast.gr